بنا بر آمار منتشر شده از سوی دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران، میزان باروری کل کشور در سال گذشته، ۱.۷۱ فرزند یعنی باروری «کمتر از سطح جانشینی» بوده است و در این بین تهران به همراه چهار استان دیگر نرخ باروری «بسیار پایین» داشته‌اند.
در سال گذشته ایلام، قزوین، اصفهان و مرکزی «باروری پایین» و سایر استانها نیز باروری «کمتر از سطح جانشینی» داشته‌اند.
این آمارها نشان می‌دهد که وضعیت جمعیتی ایران خوب نیست، متأسفانه خیلی‌ها که اتفاقا در سطوح متوسط به بالا از نظر اقتصادی هستند دیگر تمایلی به فرزندآوری ندارند و به یک یا دو فرزند بسنده می‌کنند. بخش اعظم آنها مسائل اقتصادی و نگرانی از آینده اقتصادی کشور را به عنوان عامل پرهیزشان از فرزندآوری عنوان می‌کنند و برخی که عموما مادران شاغل هستند نگرانی بابت از دست رفتن فرصت شغلی که به سختی بدست آمده و عدم حمایت در این حوزه و البته سنگینی بار همسرداری و فرزندآوری در کنار گرفتاری های شغلی را به عنوان دلیل عدم تمایل شان به فرزندآوری بیان می‌کنند.
گذشته از افرادی که تمایلی به فرزندآوری ندارند، زوجینی هستند که مشتاق فرزندآوری هستند، اما توانایی تحقق این آرزو را به دلیل مشکل بزرگی تحت عنوان "ناباروری" ندارند.
البته دانش همواره در حال پیشرفت پزشکی سال های زیادی است که درمان ناباروری را هدف گرفته و به برکت پژوهش های فراوان انجام شده، حالا دیگر کمتر بیماری است که نتواند بر ناباروری غلبه کند، اما در این میان آنچه برخی بیماران و مراکز درمان ناباروری را در درمان بیماری مستاصل می‌کند در کمال تعجب ناتوانی علمی و عملی نیست، هزینه های سنگین درمان و ناتوانی بسیاری از خانواده‌ها در تأمین آن است، معضلی که نه تنها این خانواده‌ها بلکه مراکز درمان ناباروری را با معضلات و تنگناهای عدیده مواجه کرده است.
اگر بدانید که بسیاری از طلاق‌ها و آسیب های اجتماعی بدنبال همین معضل ناباروری رخ می‌دهد، متوجه وخامت اوضاع و ضرورت رفع تنگناهای مالی موجود در مسیر حرکت بیماران و مراکز درمان ناباروری خواهید شد. شاید جالب باشد که بدانید کسانی که بدنبال فرزندآوری از طریق درمان های اینگونه مراکز هستند فقط کسانی که مطلقا فرزندی ندارند نیستند، کسانی هم یکبار در این مراکز طعم شیرین فرزند دار شدن را چشیده‌اند نیز به نوعی این مشکل را دارند چراکه به قدری برای درمان ناباروری هزینه کرده‌اند که دیگر توان مالی لازم برای فرزندآوری دوباره را ندارند و به همان یک فرزند بسنده می‌کنند.
فرزند دوم می‌خواهم، اما پولش را ندارم
یکی از مادرانی که از طریق درمان در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی صاحب فرزند شده در خصوص پروسه درمان خود برای فرزندآوری بیان کرد: پس از ۱۵ سال ناتوانی در بچه دار شدن به این مرکز مراجعه کردم و در واقع پس از طی بیش از یک سال درمان، به نتیجه مثبت رسیدم، البته این پروسه نباید اینقدر طول می‌کشید و دلیل طولانی شدن آن، وقفه‌هایی بود که به دلیل شرایط اقتصادی بوقوع پیوست به این معنا که در این مدت گاهی به دلیل تنگنای اقتصادی پیگیری را متوقف می‌کردم.
وی با بیان اینکه در طول این یک سال حدود ۱۵ میلیون تومان هزینه کردم، افزود: همسرم کارگر است و تأمین چنین رقمی برای ما بسیار دشوار بود، حتی این روزها تمایل به داشتن فرزند دوم دارم، اما مجددا باید پروسه درمان را طی کنم و قطعا تأمین ۱۵ میلیون تومان و شاید بیشتر، برایم امکانپذیر نیست.
وی افزود: متأسفانه بیمه این هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهد و همین هزینه های سنگین باعث شده است که به دنبال داشتن فرزند دیگری نباشم.
دوقلوهای ۱۲ میلیونی
مادر دیگری که از طریق درمان در این مرکز صاحب دوقلو شده است نیز به ایسنا گفت: به دلیل عمل جراحی فیبروم متأسفانه امکان باروری خود را از دست دادم ولی با مراجعه به این مرکز در سال ۹۶ به دلیل شرایط سنی، پزشک تشخیصivf داد و پس از گذشت ۳ ماه موفق به انتقال جنین شدیم.
وی با بیان اینکه در این دوران به لحاظ جسمی، روحی و مالی به شدت اذیت شدیم، افزود: هر روز باید به مرکز مراجعه می‌کردم و در واقع این سه ماه ۱۲ میلیون تومان هزینه برایم رقم رقم زد.
وی بیان کرد: هزینه‌ها به شدت سنگین بود، اما به هرحال نتیجه مثبت به قدری شیرین بود که این سختی را پذیرفتیم و در نهایت با درمان در این مرکز صاحب دوقلو شدیم.
به گزارش ایسنا، مرکز تخصصی و فوق تخصصی درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی از سال ۱۳۹۳ به عنوان اولین مرکز درمان ناباروری در غرب کشور راه اندازی شده و هر ساله نزدیک به ۲۰ هزار خدمت به مردم استان و دیگر استان های همجوار ارائه می‌شود.
سالانه در حدود ۱۵۰۰ زوج در سیکل درمان این مرکز قرار می‌گیرند و از این تعداد حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد نتیجه مثبت دریافت می‌کنند و آنچه به عنوان تولد در این مرکز ثبت شده تا مهرماه ۱۴۰۰ به ۸۰۰ مورد رسیده است البته مسئولان این مرکز می‌گویند این تعداد قطعا بیشتر است چراکه برخی از تولدها به واسطه مشاوره و تجویز درست صورت گرفته است.
تولد ۸۰۰ نوزاد در ۷ سال
مدیر مرکز تخصصی و فوق تخصصی درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی در خصوص فعالیت های این مرکز اظهار کرد: از سال ۹۳ تاکنون ۸۰۰ تولد بدنبال درمان در این مرکز صورت گرفته است که از این تعداد تولد، ۳۵ مورد دوقلو و هشت مورد سه قلو و باقی یک قلو بوده است.
طالبی در خصوص هزینه های درمان که توسط زوجین نابارور انجام می‌شود، گفت: در گام اول با نظر فلوشیپ مرکز و ویزیت اولیه، روند درمان و پروسه مشخص می‌شود که برخی موارد ممکن است با هزینه کمتر و در واقع با iui انجام گیرد ولی با توجه به شرایط زوجین که توسط متخصص مشخص می‌شود، ممکن است بیمار از مسیر ivf یا میکرو در سیکل درمان قرار گیرد و در برخی موارد که بیمار امکان درمان را ندارد، مسیر جنین یا تخمک اهدایی در پیش گرفته می‌شود.
تعرفه عمومی، کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد
طالبی بیان کرد: با توجه به شرایط استان که بافتی کارگری، کارمندی و کشاورزی دارد، اکثر افرادی که مراجعه می‌کنند در زمره کارگران و کشاورزان و برای پرداخت هزینه های درمان ناباروری درگیر چالشهایی هستند. این مرکز علیرغم همه مشکلات در زمینه تأمین دارو و مواد مصرفی درمان و عدم اختصاص ارز دولتی به داروهای ناباروری، امکانات را با هزینه های بسیار و سطح دسترسی کمتر تأمین و تعرفه عمومی را برای بیماران لحاظ می‌کند و هر فردی که مراجعه کند قطعا مرکز تمام تلاش خود را برای ارائه خدمت به او بکار می‌گیرد.
وی افزود: شاید قشر کارگر و کارمند نتواند هزینه های درمان و اتاق عمل را پرداخت کند برهمین اساس پرداخت اقساطی در نظر گرفته شده است که از این طریق مرکز با پرداخت تسهیلات ۵ تا ۱۰ میلیون تومانی حمایت و کمک خود را به این افراد ارائه کرده است.
۱۵ زوج توان پرداخت هزینه های درمان را ندارند
مدیر مرکز درمان ناباروری امید رویان استان مرکزی با بیان اینکه گاهی بیماران حتی توان پرداخت اقساط را هم ندارند، گفت: در این شرایط که بیمار امکان پرداخت قسط تسهیلات را ندارد و از طرفی سن باروری نیز در حال گذر است، برای از دست ندادن زمان، از کمک خیرین منتفع می‌شویم برای مثال اخیرا از طریق صندوق خیریه علوی مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان به این زوجین اختصاص داده شده است. برخی خیرین نیز تمایل دارند بدون ذکر نام آنها کمک هایشان در اختیار زوجین قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر حداقل ۱۵ زوج شناسایی شده‌اند که به هیچ عنوان توان پرداخت هزینه های درمان را ندارند، اما مرکز در صدد پیگیری پروسه درمان این زوجین است و گفت: نگاه مرکز به درمان ناباروری به این شکل است که اگر حتی زوجینی به دلیل مباحث مالی به دنبال انصراف از طی پروسه درمان هستند، حتما مورد حمایت قرار می‌گیرند و تاکنون به حسب وظیفه شرعی و اخلاقی خود اجازه انصراف به آنها نداده ایم، البته متأسفانه افرادی هم هستند که با پرسیدن هزینه های درمان ناباروری اصلا به سمت مراکز درمان نمی‌روند.
مصوبات ابلاغ می‌شود ولی اجرا نمی‌شود
طالبی با اشاره به مصوبه مجلس در خصوص جوانی و رشد جمعیت که هنوز ابلاغ نشده است، گفت: دولت تاکنون تأمین اعتباری در این خصوص نداشته است، اما مراجعان انتظار دارند که براساس این مصوبه پروسه درمان خود را رایگان دنبال کنند.
وی اظهار کرد: حدود ۱۰ درصد مراجعان مرکز از استان های همجوار به خصوص استان لرستان و شهرهایی همچون الیگودرز، ازنا و بروجرد هستند. ما تلاش می‌کنیم مأموریت و وظیفه خود را به درستی انجام دهیم تا در بحث رشد جمعیت، کاهش آسیب های اجتماعی متاثر از ناباروری و آسیب های روحی و روانی عملکرد مثبتی از این مرکز به جای بماند.
تعرفه؛ دولتی/تهیه اقلام و دارو؛ خصوصی
طالبی تصریح کرد: تعرفه این مرکز، عمومی است، اما تهیه مواد مصرفی، دارو و محلول های مورد نیاز کاملا به قیمت بخش خصوصی و آزاد صورت می‌گیرد. درست است که این مرکز به دنبال انتفاع مالی نیست، اما به هرحال مجموعه باید مدیریت شود و در واقع خرج و دخل باید همخوان باشد که نیست و همین امر مشکلاتی را به همراه دارد و لازم است با حمایت از چنین مراکزی که در راستای کمک به رشد جمعیت و کاهش آسیب های ناشی از ناباروری فعالیت دارند، در جهت رفع چالش‌ها اقدام شود. در حال حاضر، آزمایشگاه تشخیص طبی مرکز درمان ناباروری با یک سوم تعرفه بخش خصوصی ارائه خدمت می‌کند و مسلما نباید اجازه داد که چنین مراکزی که کاهش هزینه های درمان برای بیماران را در دستور کار دارند، درگیر چالش های مالی باشند.
وی اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدف ارز دولتی ۵۰ درصد افزایش هزینه های درمان را رقم زده است که مسلما این بال رفتن هزینه های درمان در پرداختی بیمار نیز تأثیر مستقیم خواهد داشت.
۹۵ درصد داروها خارجی است/لغو تخصیص ارز دولتی
طالبی در خصوص تأمین هزینه های دارویی بیماران اظهار کرد: حدود ۹۵ درصد داروهای موثر برای بیماران، خارجی هستند که با هزینه های بالا در اختیار بیمار قرار می‌گیرند. طی دو سال اخیر پیگیر مجوز راه اندازی داروخانه بودیم تا دسترسی بیمار به دارو با قیمت مناسب مهیا شود، تاکنون موفق نبوده‌ایم و متأسفانه حوزه تصمیم گیر در بحث داروخانه در استان اعلام کرده است که مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی، نمی‌تواند مجوز داروخانه دریافت کند و در صورت نیاز به راه اندازی داروخانه در این مرکز باید فردی برای اخذ مجوز اقدام کند که در مرکز مستقر شود، البته مرکز فرد مورد نظر را نیز معرفی کرد، اما همچنان مجوزی صادر نشد و ما همچنان با مشکلات تأمین دارو برای بیماران روبه‌رو هستیم، لذا لازم است داروخانه در مرکز ایجاد شود.
تکلیف روشن شود
وی تاکید کرد: علیرغم همه سیاست های جمعیتی موجود در کشور و تاکیدات مسئولین در حوزه ناباروری و حمایت ها، اما این روند پاسخ‌گو نیست، هنوز زوجهایی هستند که با شرایط سخت مالی بحث فرزندآورری را دنبال می‌کنند و برخی هم ممکن است با توجه به این هزینه‌ها به سمت درمان نروند. اگر قرار است در حوزه ناباروری اتفاقی بیفتد باید زیرساخت‌ها آماده شود، باید تکلیف دارو روشن شود، واردات محلول و دارو باید با ارز دولتی انجام گیرد تا با هزینه کمتر در اختیار بیمار قرار گیرد و این مسئله باید از مسیر قانون گذاری و اجرا دنبال شود و متولی آن مشخص باشد.
درمان ناباروری متولی واحد و مشخص می‌خواهد
طالبی با بیان اینکه در حال حاضر یک متولی مشخص در حوزه درمان ناباروری در کشور وجود ندارد، گفت: در حال حاضر بنیاد ۱۵ خرداد، بنیاد برکت، دانشگاه علوم پزشکی، دفتر مقام معظم رهبری، آستان قدس رضوی و ... با توجه به ظرفیت خود کمک های پراکنده‌ای در حوزه درمان ناباروری دارند، اما این کافی نیست چرا که کار باید زنجیروار دنبال شود تا به نتیجه رسید و باید دغدغه اصلی بیماران که مباحث مالی است را با قدرت مورد توجه و حمایت قرار داد.
وی هزینه درمان ناباروری گفت: با توجه به نوسانات قیمت اقلام و امکانات، هزینه های درمان نیز تغییر می‌کند به عنوان مثال قیمت سوزن پانکچر که هفته گذشته ۶۰۰ هزار تومان بود، این هفته به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است و همین امر باعث می‌شود که هزینه های درمان دائما در حال تغییر باشد و این یکی از معضلات گریبانگیر خانواده‌ها و مراکز درمانی است.
به گزارش ایسنا، هزینه های درمان در حوزه بارداری کلا بالاست. مادری که در طول 9 ماه بارداری باید تحت نظر پزشک باشد و انواع و اقسام معاینه‌ها و آزمایش‌ها و سونوگرافی و رژیم غذایی و درمانی مناسب و ... را بگذراند طبیعتا باید صابون هزینه های هنگفت را به تن اقتصاد خانواده بمالد و این هزینه‌ها تنها متعلق به بخش قبل از تولد نوزاد است و هزینه های بعد از تولد که دیگر مثنوی هفتاد من کاغذ است، حالا تصور کنید که مادری بخواهد در پروسه‌ای غیرمعمول بچه دار شود. در این شرایط خانواده برای رسیدن به آرزوی بچه دار شدن در مقابل باران هزینه‌ها زره پوش شود و از آنجا که پای یک موجود زنده در میان است و پروسه‌ای باید طی شود که نمی‌شود هیچ قسمتش را درز گرفت پس به هر قیمتی که شده باید کار را به سرانجام رساند و اینجاست که هر خانواده‌ای نمی‌تواند و یا زیر بار هزینه‌ها کمر خم می‌کند و رها می‌کند یا زیر بار قسط و وام و قرض می‌رود و کار که به سرانجام رسید او می‌ماند و دفترچه های قسط!
اما این تنها یک بخش ماجراست، چراکه درمان چنین بیماری نیازمند خدمات یک مرکز درمانی و طی شدن یک سیکل هزینه بر است و نمی‌شود این درمان را با یک مراجعه به پزشک و یک نسخه و چند دارو از داروخانه سر خیابان به سرانجام رساند، اینجاست که پای مراکز درمان ناباروری به میان می‌آید، مراکزی که قرار است بخشی از معضل کمبود جمعیت و آسیب های اجتماعی ناشی از ناباروری را کم کنند، اما کلاف تهیه و تأمین هزینه های سنگین تأمین تجهیزات متنوع و متعدد، داروهای عمدتا خارجی، محلول ها، متخصصان و کادر درمان و دیگر هزینه های جاری بدجور دست و پایشان را بسته و اگر بخواهند هزینه های درمان را با کم کردن سهم خود از درآمد کاهش دهند این کلاف محکم تر می‌پیچد و حرکت را کند و گاه بسیار سخت می‌کند.
چالش این هزینه های سنگین و متأسفانه بی ثبات، نکته‌ای است که طالبی به آن اشاره کرد و رئیس جهاددانشگاهی استان مرکزی نیز بر آن تاکید می‌کند.
90 درصد مواد مصرفی درمان ناباروری وارداتی است/شانسی که نباید از دست برود
دکتر علی‌اصغر غفاری‌زاده با اشاره به اینکه ناباروی از بیماری‌های پرهزینه است، گفت: افزون بر 90 درصد مواد مصرفی برای درمان ناباروری از خارج از کشور وارد می‌شود و قیمت آن تحت تأثیر نوسانات ارزی و تحریم‌ها قرار می‌گیرد، از طرفی نمی‌توان از مواد درجه دو برای درمان استفاده کرد چرا که یک زن و شوهر نابارور امکان دارد فقط یک بار شانس فرزنددار شدن داشته باشند، بنابراین ناگزیر به تهیه مواد از کمپانی‌های برتر دنیا که با بهترین کیفیت تهیه شود هستیم که هزینه بالایی دارد و همین مسئله موجب تحمیل بار سنگین مالی به دوش زوجین شده است.
وی در خصوص حمایت‌های دولتی جهت کاهش هزینه های ناباروری برای زوجین بویژه زوجین با تمکن مالی پائین گفت: در پی ابلاغ سیاست‌های جمعیتی از سوی رهبر معظم انقلاب یک سری اقدامات حمایتی صورت گرفت، اما ناکافی است و جوابگوی حجم عظیم هزینه‌های درمان افراد نابارور نیست.
دریافت یک سوم هزینه درمان و پرداخت تمام هزینه تجهیزات و مواد مصرفی!
وی با اشاره به نقش جهاددانشگاهی برای کاهش هزینه‌های ناباروری اظهار کرد: اعمال سیاست حمایتی جهاددانشگاهی موجب شده است که افراد نابارور، نیمی و در برخی موارد حتی یک سوم هزینه‌های بخش خصوصی را برای درمان پرداخت کنند در حالی که شرایط این نهاد بابت خرید تجهیزات و تأمین مواد مصرفی مانند بخش خصوصی است. چنین رویکردی نشان از توجه جهاد دانشگاهی به مسئولیت اجتماعی خود در راستای کمک به درمان افراد نابارور و تحقق سیاست‌های نظام در حوزه افزایش جمعیت دارد.
او یکی از فلسفه‌های وجودی جهاددانشگاهی را اجرایی کردن منویات رهبری دانست و افزود: این نهاد انقلابی در حوزه ناباروری نه تنها درآمدی ندارد بلکه در برخی مواقع میزان هزینه‌ای که برای افراد نابارور انجام می‌دهد به مراتب بیشتر از آن چیزی است که دریافت می‌کند و با یک تعرفه نیمه دولتی کمک شایانی به زوجین نابارور می‌کند.
یک سیکل درمانی، 100 میلیون ریال
دکتر غفاری‌زاده در ادامه به معرفی افراد نابارور به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و خیریه برای دریافت تسهیلات اعتباری قرض‌الحسنه تا سقف 100 میلیون ریال جهت تأمین هزینه‌های ناباروری در قالب یک سیکل درمانی، به عنوان اقدام دیگر جهاددانشگاهی استان مرکزی اشاره کرد و افزود: هزینه 100 میلیون ریالی برای درمان ناباروری در یک سیکل کافی است و حدود 70 درصد زوجین در یک سیکل درمانی بارور می‌شوند، اما در برخی موارد احتمال دارد یک زوج نیاز به سیکل درمانی بیشتری داشته باشند.
لزوم چاره اندیشی برای افراد فاقد بیمه تکمیلی
وی در خصوص پوشش بیمه‌ای هزینه‌های درمان ناباروری گفت: خوشبختانه پوشش بیمه‌ای برای بیماران نابارور نسبت به گذشته بهتر شده و ورود بیمه‌های تکمیلی کمک شایانی به تأمین هزینه‌ها کرده است، اما جامعه هدف که توانایی مالی کمتری دارند بنا به دلایلی تحت پوشش بیمه‌های تکمیلی نیستند و باید برای این افراد چاره اندیشی کرد، چرا که بیمه تکمیلی تنها بخش خاصی از بیماران را پوشش می‌دهد. بنابراین دولت باید به گونه‌ای سیاست‌گذاری کند که بیمه‌های پایه ملزم به حمایت از زوج نابارور شوند تا تمام بار بر دوش بیمه تکمیلی نباشد و از سوی دیگر صرفا افراد خاص از این مزیت برخوردار نباشند.
لزوم پرداخت 80 درصد هزینه های درمان ناباروری توسط بیمه های پایه
رئیس جهاددانشگاهی استان مرکزی خواستار تخصیص اعتبار خاصی برای درمان ناباروری جامعه هدف شد و افزود: باید به گونه‌ای سیاست‌گذاری شود که قریب به 80 درصد هزینه‌های درمان ناباروری توسط بیمه‌های پایه پرداخت شود که منجر به جهش در حوزه درمان زوجین نابارور خواهد شد چراکه محدود شدن به حمایت بیمه‌های تکمیلی گرهی از کار جامعه هدف باز نخواهد کرد پس بازنگری در حوزه خدمات بیمه‌های پایه برای حمایت از این بیماران ضروری است.
کمک های دولتی ناکافی است
وی گفت: دولت در حمایت از سیاست‌های جمعیتی دامنه کمک خود را برای زوجین نابارور افزایش داده است که ناکافی بوده و جوابگوی حجم مراجعین نیست. بیشترین این کمک‌ها در مراکزی که در زیرمجموعه بخش دولتی قرار دارند صورت می‌گیرد در حالیکه بیشتر افراد به مراکز جهاددانشگاهی و بخش خصوصی مراجعه می‌کنند که مشمول این سیاست حمایتی دولت نیستند.
سهم 50 درصدی مراکز جهاد دانشگاهی از درمان ناباروری
وی با تاکید بر اینکه ظرفیت بالایی در حوزه درمان ناباروری در جهاددانشگاهی کشور وجود دارد که غیرقابل کتمان و چشم پوشی است، اظهار کرد: افزون بر 50 درصد سیکل‌های درمانی زوجین نابارور کشور در مراکز درمان ناباروری جهاددانشگاهی اتفاق می‌افتد و این 50 درصد نمی‌توانند از کمک دولتی بهره بگیرند. بر این اساس نگاه دولت به مجموعه جهاددانشگاهی در حوزه ناباروری باید مانند نگاه به مراکز دولتی باشد و این نهاد عینا از اعتبارات و حمایت های دولتی برخوردار شود.
وی با اشاره به اینکه طبق تصویب‌نامه دولت، اجرایی شدن قانون بیمه درمان ناباروری منوط به تدوین و ابلاغ استانداردهای ارائه خدمات درمان ناباروری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ابلاغ دستورالعمل خرید راهبردی خدمات موضوع تصویب‌نامه توسط دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت کشور است، گفت: محدودیت منابع مالی مانع اجرای این تصویب نامه شده است. دولت باید بودجه خاصی با ردیف مشخص تخصیص دهد تا بتوان یک سیکل درمانی با کیفیت و بدون نگرانی برای تأمین هزینه‌ها برای جامعه هدف با حمایت مالی دولت صورت داد.
لزوم تخصیص بودجه طرح های فناورانه برای تولید تجهیزات درمان ناباروری
او با تاکید بر لزوم ترغیب شرکت‌های دانش بنیان مانند پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی و ابن سینا برای تولید مواد و تجهیزات مورد نیاز این حوزه، اظهار کرد: باید بودجه خاصی برای طرح‌های فناورانه مجموعه‌های پژوهشگاهی جهاددانشگاهی و شرکت‌های دانش بنیان در نظر گرفت تا با فعالیت یک تیم تخصصی اقدام به تولید مواد کیفی برای درمان ناباروری شود و با منع واردات تجهیزات و مواد لازم و ساماندهی آن، بخش اعظمی از هزینه‌های درمان کاهش داده شود.
غفاری زاده تصریح کرد: در حال حاضر بخش اعظمی از تجهیزات و مواد درمان ناباروری توسط شرکت‌های خصوصی وارد می‌شود و به دلیل نوسانات ارزی و تحریم‌ها قدرت چانه زنی بخش خصوصی پائین تر از یک نهاد نظارتی مانند وزارت بهداشت است. دولت باید با تشکیل کارگروه خاصی سازوکاری اتخاذ کند تا این مواد در داخل کشور تولید شود و نیازی به واردات و صرف هزینه بالا نباشد.
توانایی بالای جهاد دانشگاهی برای تولید مواد و تجهیزات درمان ناباروری
وی با تاکید بر اینکه جهاددانشگاهی از پتانسیل و توانایی بالایی برای تولید مواد و تجهیزات درمان ناباروری و انجام فرایند درمان متناسب با استانداردهای روز دنیا برخوردار است، تاکید کرد: در صورتی که دولت با اختصاص بودجه و اعتبار مشخص، موضوع درمان ناباروری و جمعیت را به این نهاد واگذار کند، علاوه بر گره گشایی از مشکلات مردم منجر به وقوع اتفاقات خوبی در حوزه جمعیتی کشور خواهد شد. مراکز برتر درمان ناباروری کشور متعلق به جهاددانشگاهی هستند و با وجود اینکه تعداد مراکز این نهاد کمتر از 10 درصد کل مراکز موجود در کشور است اما از تمامی این مراکز پیشروتر هستند.
شکی نیست که اقدامات فرهنگی در افزایش یا کاهش اقبال زوجین به فرزندآوری تأثیر دارد کمااینکه در سالیان درازی در کشور ما تبلیغات گسترده در خصوص کاهش فرزندآوری صورت گرفت و یکی از دلایل بزرگ کاهش فرزندآوری در ایران شد و حالا برای تغییر تأثیرات آن در ذهن مردم چند برابر باید تلاش شود.
اما، تجربه در کشور ما نشان داده است که افزایش یا کاهش جمعیت علاوه بر تأثیرپذیری از اقدامات تبلیغاتی و فرهنگی، به شدت از شرایط اقتصادی تأثیر می‌پذیرد.
تأثیر اقتصاد و فرهنگ بر رشد یا کاهش جمعیت نکته‌ای است که معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک نیز بر آن تاکید کرد و گفت: رشد جمعیت موفق و فرزندآوری تحت تأثیر مؤلفه‌های گوناگونی نظیر مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی است و وضعیت اقتصادی، معیشتی و ابعاد فرهنگی در این عرصه به مراتب مهم‌تر و تأثیرگذارتر از سایر ابعاد به شمار می‌روند.
دکتر بهمن صادقی افزود: برای اینکه به یک افزایش در نرخ جمعیت دست یابیم، دستگاه‌ها و نهادها در کنار مردم تکالیف و وظایف گوناگونی دارند و در دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت با هدف کاهش مرگ و میر به ویژه در جمعیت مولد و مادران در دوران کودکی و نوزادی، اقداماتی در حال انجام شدن است.
اجرای پوشش خدمات درمان ناباروری توسط بیمه های پایه، بزودی
وی با اشاره به ابلاغ دستورالعمل جدید وزارت بهداشت به منظور تحت پوشش قرار دادن خدمات ناباروری از طریق بیمه‌های پایه گفت: این دستورالعمل که اخیرا مکاتبات آن از سوی وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور صورت گرفته، بزودی اجرایی خواهد شد.
وی ادامه داد: در این بسته جدید حمایتی سالانه سه نوبت iui و ivf برای هر زوج نابارور، تحت پوشش بیمه پایه قرار می‌گیرد و کلیه آزمایشات و تصویربرداری‌ها با تعرفه دولتی انجام می‌شود. البته انتقال جنین و رحم اجاره‌ای تحت پوشش بیمه پایه نیست و ویزیت‌ها نیز براساس تعرفه بیمه پایه دریافت خواهد شد.
او با اشاره به بسته‌های حمایتی وزارت بهداشت برای افرادی که مشکل ناباروری داشتند، گفت: این بسته‌های حمایتی از گذشته برای زوجین ناباروری که از خدمات بخش دولتی برخوردار می‌شدند، اعمال می‌شد و در صورت دریافت خدمات از طریق بخش خصوصی، دانشگاه علوم پزشکی تفاوت آن را به بخش خصوصی پرداخت می‌کرد. البته این احتمال وجود دارد که با اجرایی شدن دستورالعمل پوشش بیمه‌ای پایه در حوزه ناباروری، بسته حمایتی تعدیل شود.
دکتر صادقی همچنین به انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با بانک ملت و تجارت برای اعطای تسهیلات به بیماران صعب العلاج و نابارور اشاره کرد و افزود: متقاضیان می‌توانند با معرفی از سوی دانشگاه علوم پزشکی به بانک‌های عامل از تسهیلات 200 میلیون ریالی با سود پائین و مهلت بازپرداخت حداقل سه ساله بهره‌مند شوند. در بخش خصوصی نیز تفاهم‌نامه‌ای با بانک‌ها و مؤسسات قرض الحسنه صورت گرفته و افراد با معرفی به این بانک‌ها می‌توانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند.
وی با اشاره به فعالیت جهاددانشگاهی در حوزه ناباروری نیز گفت: مجموعه جهاددانشگاهی در حوزه تأمین هزینه‌های ناباروری و نیز حضور مستمر مسئول فنی مشکلاتی داشت که حمایت جدی دانشگاه علوم پزشکی اراک و استقرار متخصص ناباروری دانشگاه علوم پزشکی در مرکز ناباروری جهاددانشگاهی توانسته است بخش اعظمی از این مشکلات را برطرف کند.
او افزود: با پوشش بیمه‌ای که در حال اجرایی شدن است بیمار این اختیار را دارد که به مراکز دولتی مراجعه کند یا از طریق مراکز بخش خصوصی و جهاددانشگاهی خدمات لازم را دریافت کند. پوشش بیمه‌ای شامل مراکز دولتی، جهاددانشگاهی یا بخش خصوصی خواهد شد. این بیماران احتمالا از بسته حمایتی دانشگاه هم می‌توانند برخوردار شوند گرچه احتمال دارد در سایه پوشش بیمه‌ای بسته‌های حمایتی گذشته تعدیل شود.
به گزارش ایسنا، یکی از ارکان مهم فرزندآوری برای زوجینی که به دلایل پزشکی امکان داشتن فرزند را ندارند، مباحث مالی است، هزینه درمان ناباروری در شرایط اقتصادی امروز در واقع کمرشکن شده و درست در بزنگاهی که کشور با کاهش رشد جمعیت روبه‌روست و اغلب خانواده‌ها خواهان داشتن فرزند هستند، مباحث مالی و اقتصادی به سدی محکم در مقابل فرزندآوری بدل شده است و باعث شده که زوجین به سمت مراکز درمان ناباروری که تعرفه‌هایی نیمه دولتی و حتی دولتی هم لحاظ می‌کنند نروند.
به گزارش ایسنا، ۱۲ آبانماه ۱۴۰۰ الهیان یکی از اعضای فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری خواستار ییگیری اجرای قانون بیمه درمان ناباروری شد.
در این نامه آمده است "مصوبه‌ی هیئت وزیران در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ به شیوه اجرای قانون فوق پرداخته است و بر تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار گرفتن خدمات نازایی و ناباروری تأکید می‌کند، اما با وجود گذشت بیش از دو ماه از ابلاغ مصوبه دولت به دستگاه‌های متولی، پیگیری‌های میدانی نشان از آن دارند که قانون بیمه درمان ناباروری در مراکز درمان ناباروری اجرا نمی‌شود. طبق تصویب‌نامه دولت، اجرایی شدن قانون بیمه درمان ناباروری منوط به تدوین و ابلاغ استانداردهای ارائه خدمات درمان ناباروری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ابلاغ دستورالعمل خرید راهبردی خدمات موضوع تصویب‌نامه توسط دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت کشور است. به این ترتیب تا موارد فوق انجام نگیرد، تبصره «۱۷» قانون بودجه ۱۴۰۰ و متعاقباً مصوّبه دولت، هیچگاه اجرائی نخواهد شد. "
مسلما زمانی که قانون به دولت ابلاغ می‌شود و این ابلاغیه رسانه‌ای می‌شود، مردم انتظار اجرا دارند و با مراجعه به مراکز درمان ناباروری سراغ از اجرای این قانون می‌گیرند و مراکز هم که ابلاغی دریافت نکرده‌اند، نمی‌توانند پاسخ‌گوی مردم باشند و همین شرایط خود چالش زا و اعتمادزداست.
مسلما این حمایت‌ها اگر به مرحله عملیاتی برسد برای زوجین در این شرایط اقتصادی می‌تواند گشایشی باشد که با تمایل بیشتری به دنبال داشتن فرزند باشند.
اما، باز هم آنچه در این میان به عنوان یک معضل نیازمند راهکار عاجل است، هزینه های سر به فلک کشیده‌ای است که مراکز درمان ناباروری باید برای تهیه و تأمین تجهیزات و مواد اولیه مصرفی و ... بپردازند، هزینه‌هایی که به لطف بی ثباتی در قیمت ارز و کاهش ارزش پول ملی هر روز بیش از روز پیش گلوی این مراکز را می‌فشارد و عرصه خدمت رسانی را برای آنها تنگ تر و تنگ تر می‌کند.